چرایی تفحّص شهدا
در هنگام جنگ تحمیلی ۸ ساله، بدلیل نامساعد بودن وضعیت جغرافیایی مناطق عملیاتی، حجم آتش دشمن و قرار گرفتن شهدا در محدودهای بین نیروهای خودی و دشمن، امکان جابه جایی و انتقال ابدان شریف تعداد زیادی از شهدا فراهم نشد. بعد از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان گرفتن جنگ تحمیلی یکی از مهمترین موضوعاتی که در دستور کار مسئولین نظام اسلامی قرار گرفت، تلاش برای تفحّص(جستجو) و کشف مفقودین جنگ تحمیلی بود. بر همین اساس کمیته جستجوی مفقودین با مسئولیت سردار باقرزاده در ستاد کل نیروهای مسلح شکل گرفت.
بنابراین تفحص از نظر لغوی به معنای جستجو و کنکاش و در ادبیات دفاع مقدس به معنای جستجو و تلاش برای یافتن پیکرهای مطهر شهدای به جا مانده در معرکه جنگ، تلقی می شود.
ادامه مطلب ...
مقالات فرهنگ ایثار و شهادت
چهره ملکوتى شهید در آیات و روایات
وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ وَ لکِنْ لا تَشْعُرُونَ. و به آنان که در راه خدا کشته مى شوند مرده نگوئید بلکه آنان زنده هستند ولى شما کیفیت حیات آنان را درک نمى کنید. اگر انسان در خیال خود، مرگ را هم چون هیولائى بیم آور، و
چهره اى ترسناک و نقطه پایان همه چیز، و زنگ خاموشى ابدى و عدم و نابودى
همیشگى ببیند، از عبادت رب که نتائجش به خود انسان باز مى گردد، و خدمت به
خلق که محصولاتش به خود انسان مى رسد، و از قدم گذاردن در عرصه بسیارى از
خیرات و مبرات باز مى ماند، و حیات او چون حیات حیوانات منحصر در شکم چرانى
و شهوت رانى مى گردد، و بر این پایه از هیچ گناه و معصیت و ظلم و ستمى روى
نمى گرداند، و امید مثبت و آرزوهاى سازنده و نشاط براى فعالیت هاى لازم را
از دست مى دهد. انسان باید با تکیه بر فطرت که ابدى خواهى و جاوید طلبى در
ذاتش نهفته است، و با بکار گرفتن عقل و اندیشه و با تکیه بر وحى و نبوت
انبیا و امامت امامان که مرگ را پلى براى عبور از دنیاى محدود به جهانى
نامحدود، و عوض کردن لباسى و پوشیدن لباس دیگر، و انتقال از خانه اى به
خانه دیگر مى دانند، و سراى آخرت را جائى براى پاداش نیکان و محلى براى
کیفر ناپاکان و ستم گران مى شمارند، مرگ را زیبا و نعمت عظیم حق مشاهده
کند، و بر این اساس به گردونه عبادت رب و خدمت به خلق درآید، و با شور و
شوق و نشاط و مسرت، به انجام هر خیر و عملى صالحى برخیزد و از آنچه براى
خودش و براى دیگران زیان دارد که به عبارت دیگر گناه نامیده مى شود اجتناب
ورزد.
شهد شیرین شهادت در کلام بزرگان شهادت» جلوه شهود ابدی شهید است و او پرده از شهد شیرین
ابدیتبرمیدارد: «. . . بل احیاء عند ربهم یرزقون. » (آل عمران: ۱۶۹) و در
این آینه نمایی، عارف متعالی تقرب میجوید، عشق مینمایاند و شهد
میپراکند; یعنی که او شاهد مقام قرب است; چرا که: «لقا بایدت کرد با
کردگار» ، آن سان که فرمود: «یا ایها الانسان انک کادح الی ربک کدحا
فملاقیه» . (انشقاق: ۶) و مولای شهیدان، مولای شاهدان نیز هست; چون نخستین
شهید شاهد مقام شهود الهی نیز هموست که: «. . . الستبربکم قالوا بلی
شهدنا» (اعراف: ۱۷۲) پس شهد شیرین شهادت، تنها در سیمای اولین شهید شاهد رخ
مینماید و کلام ربانی مولای شهیدان شاهد، میتواند پارههایی از آن سیمای
آسمانی را به دنیای زمینی ما بنشاند; چه اینکه مولا علیعلیه السلام خود
نیز فرمود: «و انما مثلی بینکم مثل السراج فی الظلمة. . . » . این نوشته
میکوشد با سیری کوتاه در آفاق دور دست کلام امیر سخن در نهجالبلاغه،
اگرچه به شیرینی شهد شهادت دست نیابد، اما کام خود را به عشق علی علیه
السلام بیاراید که: «سرآغاز دفتر عشق استبیداری، و سرانجام آن کامیابی» .
22اسفند روز گرامیداشت شهدا گرامی باد
22اسفند سالروز صدور فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر تاسیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی
«بنیاد شهید از همه بنیادها افضل است برای این که شهید از همه افراد افضل است ».
بنیاد شهید در 22 اسفند سال 1358، به فرمان امام (ره) تاسیس شد و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است و امور آن طبق مقررات و قوانین مربوط به نهادهای عمومی غیردولتی و در چهار چوب اساسنامه مصوبه و آیین نامه های مربوط زیر نظر رئیس جمهور و نظارت عالیه مقام معظم رهبری اداره می شود.
احیا ، حفظ و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت طلبی ، زنده نگه داشتن یاد شهیدان و حفظ آثار آنان ، تجلیل و تکریم از خانواده های معظم شهیدان ، جدیت در امور فرهنگی خانواده های شاهد ، خوداتکایی و قانونمند کردن ارایه خدمات به آنان و بسیج امکانات نظام به منظور پراکندن عطر ملکوتی شهادت در جامعه ، محور فعالیت های این نهاد مقدس است. البته سابقه اولیه این نهاد به دوران آغاز قیام امام (ره) به سال 1342، باز می گردد. بعد از قیام خونین پانزده خرداد 1342 گروهی از روحانیون انقلابی و مبارز و افراد نیکوکار به دستور امام (ره) ماموریت یافتند تا به خانواده های شهدا رسیدگی کنند ، که این کار در طول سال های مقاومت و مبارزه ادامه یافت و در سال های57 - 1356، دامنه وسیع تری پیدا کرد. بعد از پیروزی انقلاب ، برای سامان دادن بیشتر به امور شهدا و خانواده های آنان ، با فرمان امام (ره) بنیاد آغاز به کار کرد که با آغاز جنگ تحمیلی و بیشتر شدن تعداد شهیدان ، وظیفه و تکلیف بنیاد شهید سنگین تر شد.
راه کارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت
به قلم:مسلم باقری، محسن میری
چکیده
با اوج گیری مبارزات مردم مسلمان ایران در دههی پنجاه جهت آزادی، استقلال و دفاع از دین (بهویژه جریان پیروزی انقلاب اسلامی) و در دوران هشت سالهی دفاع مقدس مردان و زنان بسیاری در صحنههای مبارزه و پیکار به شهادت رسیدند. اخلاق، شیوهی مبارزه، نحوهی شهادت، خصوصیات فردی و شخصیتی ایشان و آثار بهجای مانده اعم از مادی و غیرمادی (معنوی)، مجموعهای ارزشمند را تشکیل میدهد که تحتعنوان «فرهنگ ایثار و شهادت» معرفی شده است.
هدف از ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، ضمن فروزان نگهداشتن این چراغ رهایی بخش، برای هر زمانی است که دشمن خیره سر، آهنگ نابودی دین و ایمان و تعرض به میهن و ناموس نماید؛ اما لازمهی داشتن چنین رویه ای، گسترش سیره و روش زندگی نجات بخش شهیدان و ایثارگران در جامعه است و جنبهی برجستهی آن انجام دادن کارها برای خدا و رهایی از وابستگی و دلبستگی به «ثروت و جاه و مقام و نیز دلبستگی ها و وابستگی های مادی است.»
اما سؤال اساسی اینجاست که چرا ترویج فرهنگ ایثار و شهادت با برخی موانع روبهرو شده است؟ چرا برخی مسؤولین و صاحبان جاه و مقام که موقعیت و مقام خویش را مدیون شهدا هستند، در بسیاری از اوقات دِین خویش را فراموش کرده و شیوه ای سوای شیوه و راه و رسم شهیدان را گزیده اند و به دنیاگرایی و تجملات روی آورده اند؟ و به تبع آن چرا در جامعه و در میان توده مردم نیز سنت شهیدان کمرنگ شده و نگرانی، دوستداران و ارادتمندان شهدا را در این تفکر فرو برده که با «غربت شهیدان» چه کنیم؟ در نتیجه، هدف و سؤال اصلی این است که « شیوهی ترویج فرهنگ شهادت کدام است و چگونه میتوان موانع آن را کاهش داد؟»
ادامه مطلب ...مبانی،آثار و آسیب های فرهنگ جهاد و شهادت از دیدگاه حضرت امام خمینی (ره)
مقالات فرهنگ ایثاروشهادت
چکیده
پیش فرض مقاله پیشرو این است که حضرت امام از جهت تئوری و عمل از پیشتازان
فرهنگ جهاد و شهادت می باشد.این مقاله در پی بررسی مبانی جهان شناسی،انسان
شناسی،فقهی جهاد وشهادت در اندیشه امام از یک سو،تاثیر آن در همبستگی و
نشاط اجتماعی از سوی دیگر و غایت آن از سوی سوم می باشد. و به.جهان شناسی
فرهنگ جهاد، توحیدی« ازاوئی و سوی اوئی» است. مجاهد در سفرچهارم از مراحل
سلوک الی الله است، با انجام تکلیف اجتماعی و تاریخی راه بازگشت بشر به سوی
خدا را باز می کند. فرهنگ جهاد ،از نظر هستی شناختی صعود الی الله ،سیر
راه از ملک به ملکوت از نظر طبیعت به مقام قرب و نیل به «عند ربهم یرزقون
»است ،از انسان شناختی بازگشت به فطرت اصیل واز نظر فقهی انجام تکلیف الهی
است. فطرت اصیل انسان، حق خواه و حقیقت جو است.انسان راه وصول به خیر مطلق
را از طریق فطرت می پیماید . امام خطابات شرعی را به خطابات قانونی و
خطابات شخصی تقسیم می کند .تنجز و فعلیت یافتن دومی مشروط به شرایطی مثل
علم،قدرت است.حدیث رفع قلم شامل این نوع خطاب است ،اما خطابات قانونی به
هیچ شرطی مشروط نیست .همه مکلف به انجام آن هستند و اگر نتوانستند معذورند
نه بدون تکلیف .جهاد در راه خدا از تکالیف نوع دوم است.بنابراین اگر جهاد
واجب باشد و کسانی قادر به انجام آن باشند و حضور پیدا نکنند،مقصر خواهند
بود.مبارزه با ظلم و طاغوت و فساد اجتماعی،سیاسی،اقتصادی و ...داخلی
ومبارزه با تهاجم بیگانگان،مجاهده برای تاسیس حاکمیت الله و اجرای احکام
الهی،تکلیف شرعی هستند نه ایثار اخلاقی.
فرهنگ ایثار و شهادت و مساله امنیت ملی
فرهنگ شهادت طلبی عبارت از وضعیت و شرایطی که طی آن مردم یک کشور بر اساس
میل و علاقه شدید نسبت به باورها، اعتقادات و سرزمین خود اقدام به فداکاری
های بزرگ؛ بذل جان و دست کشیدن از تمام هستی و دارائی خود می نمایند.آنان
با روحیه ای سرشار از شهادت طلبی،ایثار و از خود گذشتگی آمادگی دارند تا با
تمامی تهدیدات نسبت هب حیات فیزیکی،اخلاقی، اعتقادی و اجتماعی خود مقابله
کنند. نعمیق و تحکیم چنین روحیه ای و گسترش آن در بین آحاد افراد یک سرزمین
عامل مهم و رکن اصلی در تامین و تداوم امنیت ملی آن سرزمین می باشد. بر
این اساس این نوشتار در صدد است تا رابطه این مهم یعنی فرهنگ شهادت طلبی با
مقوله بسیار مهم و حیاتی امنیت ملی را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار
دهد، در این مقاله مباحثی همچون مفاهیم، کلیات و تعاریف مربوط به امنیت ملی
و همچنین خاستگاه اعتقادی شهادت، روحیه و فرهنگ شهادت طلبی و ارتباط آن با
امنیت ملی مطالعه و بررسی می شود که امیدواریم درک روشن و مفیدی از مساله
را ارائه نماید.
احیای فرهنگ ایثار وشهادت
در مکتب توحید، آن چیزی دارای ارزش و ماندگاری است که در راه خدا و برای خدا شکل گیرد. هر مقدار از عمر انسان که برای خدا صرف شود. هر کاری که برای خدا انجام گیرد، مالی که در این راه هزینه شود. از ارزش واقعی و ماندگاری برخوردار است و در این راستا هرچه انجام کاری برای خدا سخت تر و نیت خالص تر باشد ارزش و اثر آن بیشتر است. بنابراین هرگونه اهتمام و تلاش در راه خدا مصداق جهاد فی سبیل اللّه است.
در این مکتب، از خود گذشتگی در راه خدا و دفاع از حق در بالاترین حد، ارزشگذاری شده است و فرهنگ ایثارگری و شهادت طلبی در متن اسلام از درخشش و ویژگی برجسته ای برخوردار است.
دستاورد اساسی حضرت امام خمینی در رهبری انقلاب اسلامی، احیاء اسلام ناب محمّدی(ص) و مهمترین ویژگی آن احیاء فرهنگ شهادت و ایثارگری بود. با مروری گذرا در فرایند نهضت امام خمینی و قوام نظام اسلامی به خوبی می توان دریافت که اگر فرهنگ شهادت طلبی و ایثارگری نبود، نه انقلاب به پیروزی می رسید و نه نظام اسلامی دوام می یافت، همانگونه که در صدر اسلام نیز اگر این ویژگی نبود نه اسلام شکل گرفته بود و نه دوام می یافت.
بنابراین موضوع شهادت و ایثارگری سکه پربهایی است که در یک روی آن باید والاترین ارزشهای الهی را مشاهده کرد و در روی دیگر آن دستاوردها و آثار و برکات بی بدیل را.
شهید در لغت به معنی گواه، حاضر، ناظر و... و در اصطلاح دینی به کسی اطلاق می شود که با انتخاب آگاهانه، و بر اساس حجت شرعی، در راه خدا به شهادت می رسد و در قانون اساسنامه بنیاد شهید انقلاب اسلامی این گونه تعریف شده است، «شهید به کسی گفته می شود که جان خود را در راه انقلاب اسلامی و حفظ دستاوردهای آن یا دفاع از کیان جمهوری اسلامی در مقابل تهدیدات و تجاوزات دشمن و عوامل ضد انقلاب و اشرار نثار نموده یا می نماید.»
مقالات فرهنگ ایثاروشهادت
شهادت دریچه ای به سوی نور و تعالی
بسم رب الشهدا
شهادت اوج تعالی انسان است. در فرهنگ اسلام و بخصوص تشیع،
ارزشمندترین و گرانبهاترین حرکت، شهادت است. شهید کسی است که با نثار جان
خود، درخت اسلام را آبیاری کرده و فساد را ریشه کن می کند.
شهیدان،
مقاومت و پویایی جامعه را تضمین می نمایند و به جامعه ظرفیت روحی می بخشند و
ضعف و سستی را از بین می برند. اگر خون شهیدان نبود که شجره ی طیبه ی
رسالت را سیراب نماید نه از اسلام خبری بود و نه از مکتب توحید بخش الهی
اثری و در یک جمله می توان گفت که پر محتو ی ترین عنوان، در راستای تکامل
انسان، از دیدگاه متون اسلامی، عنوان «شهید» است.
سؤال اصلی: شهادت چگونه می تواند راهی به سوی تعالی و تکامل انسان باشد؟
مقدمه:
از مهمترین عوامل باز دارنده
روند تکاملی جامعه و بزرگترین آفت انقلاب و حرکت های سازنده، آمیزش خطوط
انحرافی و جریانات منفی با مایه های اصیل و پاک و برحق است. حق و باطل گاه
آنچنان به هم می آمیزد که تمیز دادن و جدایی آنها از یکدیگر محتاج به ایجاد
سیل و موج قوی است تا لاشه ها را از درون دریای جامعه به بیرون پرتاب کند و
گوهرها و مرجان ها و یاقوت ها را در درون بپرورد. حق و باطل گاه مانند کف و
آب هستند که تشخیص و جدائی آنان ساده است و گاه آنچنان بهم مخلوط شده اند
که باید با حرکت های تند و پر حرارت از هم جدا شوند.
مقالات فرهنگ ایثاروشهادت
عوامل گسترش وانحطاظ فرهنگ ایثار وشهادت با تاکید بر قرآن وسنّت
چکیده مقاله:
ایثار و شهادت
، مفاهیمی ارزشمند در همه ی جوامع بشری هستند . همه ی ملّت ها به فداکاران
، جانبازان و سلحشوران خود به دیده احترام می نگرند ؛ لیکن شیوه های این
تقدسگرایی و احترام متفاوت است . درآموزه های اسلامی ، جوهره فرهنگ ایثار و
شهادت از خودگذشتگی ، اخلاص و آزادمنشی هوشمندانه و هدفمند است.ترویج و
اشاعه ی فرهنگ ایثارو شهادت ، آثار بسیار مثبت اخلاقی ،اعتقادی ، سیاسی ،
اقتصادی ، فرهنگی را در بر دارد . این مقاله، عواملی که موجب رشد و انحطاط
فرهنگ ایثار و شهادت بوده را با تاکید بر قرآن و روایت جستجو کرده و هریک
از عوامل رشد وانحطاط را مورد بررسی قرار داده است. آن گاه پس از بیان
عوامل ، راهکارهایی را اشاره می کند که اعتقاد به آن ، این فرهنگ را پویاتر
خواهد نمود و تأثیر بسزایی در جامعه ، خصوصاً نسل جوان خواهد داشت.